Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij

Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij

De geschiedenis van de spoorlijn
Station Rijksstraatweg lag ooit aan de spoorlijn Aalsmeer-Haarlem en maakte onderdeel uit van de Haarlemmermeerspoorlijnen. Samen met de lijnen Amsterdam-Uithoorn, Bovenkerk-Aalsmeer, Aalsmeer-Nieuwersluis, Uithoorn-Alphen en Hoofddorp-Leiden vormde deze een netwerk van ruim 110 kilometer spoorlijn. Deze spoorlijnen waren bedoeld om de bedrijvigheid in de Haarlemmermeerpolder te stimuleren en de afzetmarkt voor de lokale boeren en producenten te vergroten. De HESM (Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij ) heeft deze lijnen aangelegd en geëxploiteerd, maar een groot succes is het nooit geworden. Al in de crisis van de jaren 30 werd de stoomtram (alleen de naam was elektrisch) letterlijk ingehaald door de autobus en kwamen de lijnen te vervallen.
Door de in die tijd afgelegen ligging (dit gedeelte van de toenmalige gemeente Haarlemmerliede was grotendeels onbebouwd) heeft het station zelden grote reizigersaantallen gezien. Een dieptepunt waren de reizigersaantallen van 1935 die gemiddeld op 20 per dag lagen. Tot en met oudejaarsavond 1935 stopten er treinen aan het perron van het kleine station, nog eens zes maanden later reed de laatste goederentrein over het spoor. Vervolgens werden de rails snel opgebroken omdat er ruimte nodig was voor de verbreding en verbetering van de rijksstraatweg Amsterdam-Haarlem



De spoorlijn bij het station rijksstraatweg is in 1936 vrijwel direct opgebroken. Bijna het gehele tracé, maar ook dat van de andere verbindingen, is nog zichtbaar in het landschap, o.a. omdat het langs werelderfgoed loopt, te smal is om te bebouwen of omdat er in later tijden een hoofdwaterleiding onder of naast gelegd is, waardoor er niet gebouwd kan worden op een groot deel van het tracé.
De eerste trein
Op 2 augustus 1912 om 10:21 stoomt de eerste trein langs het perron van Haarlem Rijksstraatweg. De feesttrein van vijf rijtuigen is versierd door de Aalsmeersche Snijbloemen Exporteurs Vereeniging en vervoert locale politici, de commissarissen van de koningin van de beide Hollanden en belangrijke gasten van de HESM. Op de locomotief hangt de tekst:

'Nooit gedacht,

Maar niet gezwegen,

Lang gewacht,

En toch verkregen.'

De trein stopt een kwartier om de gasten de kans te geven het station en de bijzondere spoorbrug over de Amsterdamse vaart te bekijken.
Sindsdien rijden er zo'n 5 treinen per dag in beide richtingen, en in hoogtijdagen zelfs 11 treinen per dag tot en met de laatste reizigerstrein op oudejaarsavond 1935.Een retourtje met deze trein van Haarlem Rijksstraatweg naar Hoofddorp kost 65 cent, of 45 cent als je de houten banken van de 3e klasse trotseert.
De treinen bestaan in het begin vooral getrokken door locomotieven van de serie '1000' (later hernummerd tot NS 7701-7744). De locomotieven die bekend staan als 'Haarlemmermeertjes' kregen als bijnaam 'Bello' mee. De bekendste 'Bello' heeft jarenlang als monument in Bergen aan Zee gestaan en rijdt na een uitvoerige restauratie sinds 1985 bij de museumstoomtram Hoorn-Medemblik.